گرمازدگی و علاج آن
هر سال به ويژه در فصل گرما افراد زيادي دچار اختلال در تنظيم حرارت بدن مي شوند که اصطلاحا به آن "گرمازدگي" مي گويند.
گرمازدگي پاسخ عمومي بدن به گرماست که چنان چه فرد براي مدت زيادي در معرض گرما به ويژه همراه با رطوبت بالا قرار گيرد، ايجاد مي شود.
همچنين گرمازدگي در صورت عدم کنترل، مي تواند خيلي سريع به سمت درجات وخيم تر گرمازدگي به صورت افزايش درجه حرارت بدن تا حدود 41 درجه سانتيگراد پيشرفت کند.
در حالت طبيعي دامنه تغييرات دماي بدن انسان محدود است. همواره در بدن فعل و انفعالات شيميايي در حال وقوع است و اين امر منجر به توليد حرارت مي شود. بدن در صورت افزايش گرماي دروني، از طريق به کارگيري مکانيزم هاي جبراني مانند تعریق و يا گشاد کردن عروق سطحي، سعي به دفع آن مي کند.
افرادي که به آب و هواي گرم عادت ندارند، افراد سالخورده، مبتلايان به بيماري هاي مزمن مانند دیابت يا اختلالات گردش خون و افرادي که داروهاي خاص مانند آرام بخشهاي قوي مصرف مي کنند، از جمله افرادي هستند که بيشتر در معرض خطر گرمازدگي قرار دارند.
سردرد ،گیجی ، خستگی ، بی اشتهایی ، استفراغ و تشنگي را از جمله تظاهرات گرمازدگي است و تعريق(به اين صورت كه پوست در ابتدا سرد و مرطوب بوده، سپس با تشديد گرمازدگي گرم و خشک مي شود) ، گرفتگی های عضلانی و هذيان، تشنج و کما(بسته به شدت بيماري) از ديگر تظاهرات گرمازدگي است. اين در حالي است كه ممکن است همه اين علايم در يک فرد ديده نشود.
پس از انجام اقدامات لازم براي بهبود حال فرد مبتلا به گرمازدگي ، چنان چه فرد هوشيار نباشد يا دچار هذيان و تشنج باشد، بايد سريع با اورژانس 115 تماس گرفته و يا بيمار را به بيمارستان منتقل كرد.
اما در صورتي كه فرد از هوشياري لازم برخوردار باشد ابتدا بايد وي را از مکان گرم خارج کرد و سپس در حالت درازكش، پاهايش را بالاتر از سر او قرار داد.
حتي الامکان لباس هاي بيمار را خارج كرد و از حوله خيس يا کيسه ي يخ بر روي گردن، کشاله ران و نواحي زير بغل او استفاده كرد.
همچنين از قرار دادن بيمار مبتلا به گرمازدگي در آب سرد بايد پرهيز کرد، زيرا اين امر مي تواند سبب بدتر شدن وضعيت بيمار شود.
از خنک کردن بيمار در حدي که باعث لرز او شود نيز بايد خودداري کرد. چنان چه بيمار هوشيار بوده و قادر به مصرف مایعات است، مصرف محلول "او آر اس" و يا محلول آب و نمک و شکر(1 قاشق چايخوري نمک با 8 قاشق چايخوري شکر در يك ليتر آب) مي تواند موثر باشد.
چنان چه بيمار با اين اقدامات بهبود نيافت و يا علايم او وخيم تر شد، لازم است كه هر چه سريع تر او را به مراكز درماني رساند.