چای کوهی

چای کوهی با نام علمی Hypericum perfratum که به آن توکلیجه نیز می گویند، از تیره ی گیاهان معطر و آرامش بخش اعصاب است. نام‌های دیگر آن گل راعی، هزارچشم، علف چای است .

 گل این گیاه که به صورت سنبله ای از گل های ریز صورتی مایل به سرخ رنگ است، در میان کاسبرگ هایی با رنگ سبز روشن نقره ای و پشمالو قرار دارد. از این رو در زبان آذری به آن توکلیجه یا پشمالو گفته می شود.

چای کوهی بمقدار زیاد در آمریکا و اروپا پرورش می یاید و معمولا بصورت خودرو در میان مزارع گندم و ذرت یافت می شود . چای کوهی در اروپاو آمریکا بنام سنت جونز شهرت دارد و مدتی است که بسیار معروف شده است .

جالب است بدانید که روغن چای کوهی برای مدت سه قرن در انگلستان تنها داروی زخم ها بوده است .

چای کوهی در ایران در دامنه کوههای البرز ،‌کرج ،‌چالوس و مازندران و نقاظ غرب ایران به حد زیاد می روید .

در اروپا نانوائیها این گیاه را خوب می شناسند زیرا کمی از آنرا به در اضافه می کنند که نان را بهتر و خوش طعم تر می کند .

گلهای چای کوهی برنگ سفید یا زرد می باشند که در بالای ساقه بصورت مجتمع بچشم می خورد .

گل گیاه چای کوهی به صورت سنبله ای از گل های ریز صورتی مایل به سرخ است، در میان کاسبرگ هایی با رنگ سبز روشن قرار دارد.

این گلها کمی معطر و دارای بوی مخصوصی می باشد . میوه چای کوهی بشکل کپسول است .

خواص و نوع مصرف چای کوهی:

چای کوهی یک تونیک (تقویت کننده ی) قوی برای اعصاب است. این گیاه مفرح، نشاط انگیز و شادی آور بوده و دارای خاصیت ضد درد به ویژه دردهای مفصلی، رماتیسمی، سردرد، سرگیجه و دردهای عصبی است.

مصرف این گیاه خستگی ذهنی را برطرف می سازد وبه علت انرژی زایی و نشاط انگیزی می تواند برای رفع خستگی و بی حوصلگی در افراد افسرده مورد استفاده قرار گیرد.

علاوه بر این ها چای کوهی اشتها آور و مدر ملایم است. هم چنین در تنظیم اعمال گوارشی و تقویت کبد به ویژه کمک به هضم غذا کاربرد دارد.

این گیاه در درمان بیماری های معده و روده با منشاء روانی و بیماری های اسهال توأم با تحریکات عصبی، نقش موثر و آرامش بخشی دارد.

چای کوهی از نظر طب قدیم ایران گرم و خشک است و خواص درمانی بسیاری دارد این گیاه ضد کرم معده و روده است و گرفتگی صدا را باز می‌کند. این گیاه برای درمان مرض کزاز بکار می‌رود و اگر برگ آن را به صورت پودر روی زخمهای عمیق بپاشید این نوع زخمها را خوب می‌کند.

چای کوهی درمان کننده بیماری مننژیت است؛ درد پشت و گردن و خشکی گردن را درمان می‌کند و ضدافسردگی است.

این گیاه اشتها را باز می‌کند بنابراین می‌توان آنرا به بچه‌ها و افراد مسن که اشتها ندارند داد.

کسانی که از داروهای آسم و ضدسرماخوردگی و حساسیت استفاده می‌کنند نمی‌توانند چای کوهی مصرف کنند

خاصیت این گیاه در درمان افسردگی به اثبات رسیده و مکانیزم اثر ضد افسردگی آن از طریق مهار آنزیمی است.

ماده موثره این گیاه هایپریسین می‌باشد که فراورده‌های آن هم بر اساس همین ماده استاندارد سازی می‌شوند و اثر ضد افسردگی گیاه نیز مربوط به این ماده می‌باشد.
در ابتدا تصور می شد که این ماده مهار کنندهٔ آنزیم mono amino oxidase Mao می‌باشد ولی مطالعات جدیدتر روی حیوانات نشان داد که این اثر بسیار ناجیز است و مکانیسم عمده اثر ضد افسردگی آن از طریق مهار برداشت (reuptake) سروتونین و یا سایر انتقال دهنده های عصبی (نوروترانسمیترها) در مغز می باشد

از سوی دیگر چای کوهی، دارای خاصیت ضد درد ویژه ی دردهای مفصلی، سردرد، سرگیجه، دردهای عصبی و رماتیسمی می باشد که ویژگی انرژی زایی و نشاط انگیزی را نیز برای افراد افسرده و کم حوصله به همراه خود به ارمغان می آورد.

این گیاه در درمان بیماری های معده و روده با منشاء روانی و بیماری های اسهال توام با تحریکات عصبی، نقش موثر و آرام بخشی دارد و همچنین در تنظیم اعمال گوارشی و تقویت کبد به ویژه کمک به هضم غذا کاربرد دارد.

یک قاشق مربا خوری پر از چای کوهی را در یک لیوان آب جوش ریخته و با قاشق خوب به هم بزنید. آن گاه روی آن را با یک نعلبکی بپوشانید و بگذارید مدت ۲۰ دقیقه بماند تا دم بکشد. سپس آن را صاف کرده و با کمی عسل میل کنید.

این چای، یک نوشیدنی خوش رنگ، خوش مزه و دلچسب است که در شب های سرد پاییزی و زمستان، پس از یک روز کار و تلاش، با ایجاد آرامش و رفع خستگی، بی شک انرژی از دست رفته را به شما باز می گرداند.